Κρυοσυντήρηση Ωαρίων για Κοινωνικούς Λόγους (Social Freezing): όλα όσα μας ρωτήσατε και θέλετε να μάθετε
Η πρόοδος της ιατρικής επιστήμης και ειδικά της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής έχει ανοίξει νέους ορίζοντες, όχι μόνο για την αποτελεσματική διαχείριση της υπογονιμότητας, αλλά και για να προσφέρει νέες επιλογές στο πλαίσιο του σύγχρονου οικογενειακού προγραμματισμού και της αναπαραγωγικής αυτονομίας . Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η υπηρεσία τηςκρυοσυντήρησης ωαρίων για “κοινωνικούς λόγους” (social freezing ) ή πιο σωστά της κρυοσυντήρησης ωαρίων για την “πρόληψη της αναμενόμενης εξάντλησης του αποθέματος των ωαρίων” (oocyte cryopreservation for anticipated gamete exhaustion, AGE). Η υπηρεσία αυτή προσφέρεται ως επιλογή στην σύγχρονη γυναίκα ως μέσο “διαφύλαξης” και “εξασφάλισης” του αναπαραγωγικού της δυναμικού, “επιτρέποντάς” της παράλληλα να εκπληρώσει όλους τους στόχους, τα όνειρα και τον προγραμματισμό της ζωής που η ίδια επιλέγει για τον εαυτό της.
Ο εξειδικευμένος στην Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή Μαιευτήρας- Γυναικολόγος Δρ. Κωνσταντίνος Δημητρόπουλος και η ομάδα του βρίσκονται δίπλα στη σύγχρονη γυναίκα με σκοπό να την βοηθήσουν να απαντήσει σε αυτά τα ερωτηματικά που εύλογα δημιουργούνται, ενδυναμώνοντάς την παράλληλα στο να λάβει αποφάσεις που ταιριάζουν καλύτερα στις δικές της ανάγκες και επιθυμίες, παρέχοντάς της εξειδικευμένη ενημέρωση και συμβουλευτική όταν και εφόσον εκείνη το επιθυμήσει. Η παρούσα ενημέρωση έχει σκοπό να δώσει έγκυρες απαντήσεις σε σημαντικά ερωτήματα που αφορούν την υπηρεσία της κρυοσυντήρησης ωαρίων για κοινωνικούς λόγους , παρέχοντας δεδομένα αναφορικά με την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της μεθόδου και κυρίως εστιάζοντας στις δυνατότητες που προσφέρει, αλλά και τους περιορισμούς που την χαρακτηρίζουν. Στόχος μας είναι η εμπεριστατωμένη ανάλυση του θέματος, ώστε η κάθε γυναίκα να είναι σε θέση να λάβει ενημερωμένες αποφάσεις, γνωρίζοντας τα υπάρχοντα επιστημονικά δεδομένα, συνυπολογίζοντας ταυτόχρονα τις δικές της ανάγκες και επιθυμίες.
Σε τι αναφέρεται ο όρος κρυοσυντήρηση;
Η κρυοσυντήρηση ως επιστημονικός όρος περιγράφει εργαστηριακά πρωτόκολλα διατήρησης και φύλαξης κυττάρων και ιστών στο υγρό άζωτο στους -196 °C. Αν και μπορεί να φαίνεται παράδοξο, σήμερα διαθέτουμε τεχνικές κρυοσυντήρησης πολύ υψηλής αποτελεσματικότητας, κάτι που πρακτικά σημαίνει πως μετά την “απόψυξή” τους τα κύτταρα αυτά μπορούν να διατηρούν την ζωτικότητα και την λειτουργικότητά τους, ανεξάρτητα από τον χρόνο που παρέμειναν στην “κατάψυξη”. Πρακτικά για τους ιστούς και τα κύτταρα που κρυοσυντηρούνται ο χρόνος “παγώνει”, επιτρέποντας έτσι την μελλοντική τους χρήση όταν και αν αυτό απαιτηθεί. Στην ιατρική επιστήμη η χρήση κρυοσυντηρημένων ιστών και κυττάρων για κλινικούς σκοπούς εφαρμόζεται με επιτυχία εδώ και πολλά χρόνια σε πολλούς τομείς, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την κρυοσυντήρηση των βλαστοκυττάρων που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο της αναγεννητικής ιατρικής.
H Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή είναι ένας ακόμα κλάδος της ιατρικής επιστήμης στον οποίο γίνεται ευρύτατη εφαρμογή των τεχνικών κρυοσυντήρησης Στο πλαίσιο της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και της εξωσωματικής γονιμοποίησης , η κρυοσυντήρηση αποτελεί πλέον μία τεχνική που εφαρμόζεται καθημερινά και δίνει την δυνατότητα αξιόπιστης “φύλαξης” γαμετών (ωάρια και σπερματοζωάρια), εμβρύων και τμημάτων ιστών του αναπαραγωγικού συστήματος (ορχικού και ωοθηκικού ιστού).
Σε ποιες περιπτώσεις εφαρμόζεται η κρυοσυντήρηση ωαρίων;
Η κρυοσυντήρηση ωαρίων για ιατρικούς λόγους συνιστάται σε περιπτώσεις κατά τις οποίες διάφορες παθολογικές καταστάσεις θέτουν σε κίνδυνο την μελλοντική αναπαραγωγική ικανότητα της γυναίκας. Οι καταστάσεις αυτές είναι πολλές και μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η κρυοσυντήρηση των ωαρίων για διατήρηση της γονιμότητας ογκολογικών ασθενών που θα υποβληθούν σε γοναδοτοξική θεραπεία καθώς και παθήσεις όπως είναι η ενδομητρίωση , τα αυτοάνοσα νοσήματα και το οικογενειακό ιστορικό πρόωρης εμμηνόπαυσης.
Η κρυοσυντήρηση ωαρίων για κοινωνικούς λόγους απευθύνεται σε γυναίκες, οι οποίες επιθυμούν να λάβουν την εν λόγω υπηρεσία, όχι για να αντιμετωπίσουν ένα πρόβλημα που σχετίζεται με την υγεία τους, αλλά γιατί από την μία επιθυμούν την ολοκλήρωση του οικογενειακού τους προγραμματισμού σε μεταγενέστερη φάση της ζωής τους , συνήθως μετά την ηλικία των 35 ετών και από την άλλη επιθυμούν να “διατηρήσουν” σε υψηλά επίπεδα το αναπαραγωγικό τους δυναμικό, για να μην έρθουν αντιμέτωπες με τους κινδύνους υπογονιμότητας που σχετίζονται με την προχωρημένη αναπαραγωγική ηλικία.
Μέσω της κρυοσυντήρησης δίνεται η δυνατότητα συλλογής μίας ομάδας ωαρίων (cohort), κατά το δυνατόν νωρίτερα στην φάση κορύφωσης του αναπαραγωγικού δυναμικού. Τα ωάρια αυτά είναι υψηλής ποιότητας και δυναμικού και μέσω της κρυοσυντήρησης καθίστανται διαθέσιμα για μελλοντική χρήση, όταν η εκάστοτε ενδιαφερόμενη επιλέξει να ολοκληρώσει τον οικογενειακό της σχεδιασμό, ακόμα και εάν βρίσκεται σε “προχωρημένη” πλέον αναπαραγωγική ηλικία. Πρακτικά τα κρυοσυντηρημένα ωάρια διατηρούν την “νεότητα” και τα χαρακτηριστικά που είχαν στην “ηλικία” που πραγματοποιήθηκε η κρυοσυντήρηση . Για τον λόγο αυτό υπερσκελίζονται σε μεγάλο βαθμό τα εμπόδια που θέτει η εξαρτώμενη από την ηλικία έκπτωση του ωοθηκικού αποθέματος.
Ο όρος “κρυοσυντήρηση ωαρίων για κοινωνικούς λόγους” αν και ευρέως διαδεδομένος, έχει προκαλέσει προβληματισμούς αναφορικά με την ορθότητα χρήσης του. Για τον λόγο αυτό, έχει προταθεί ο όρος “κρυοσυντήρηση ωαρίων για την πρόληψη της αναμενόμενης εξάντλησης του αποθέματος των ωαρίων” (oocyte cryopreservation for anticipated gamete exhaustion, AGE), ο οποίος ίσως περιγράφει καλυτέρα τον στόχο της εν λόγω υπηρεσίας.
Τι περιγράφει ο όρος ‘’αναμενόμενη εξάντληση του αποθέματος των ωαρίων (anticipated gamete exhaustion, AGE)’’;
Ο όρος “αναμενόμενη εξάντληση του αποθέματος των ωαρίων” (anticipated gamete exhaustion, AGE) περιγράφει την φυσιολογική έκπτωση της ποιότητας των ωαρίων και του ωοθηκικού αποθέματος , δηλαδή του αριθμού των ωαρίων, η οποία φυσιολογικά παρατηρείται με την αύξηση της αναπαραγωγικής ηλικίας της γυναίκας. Αν και η φυσιολογία του αναπαραγωγικού συστήματος διαφέρει από οργανισμό σε οργανισμό, μπορούμε να πούμε πως στο γενικό πληθυσμό, η κορύφωση του αναπαραγωγικού δυναμικού μίας γυναίκας παρατηρείται στην τρίτη δεκαετία της ζωής της, δηλαδή από τα 20 έως τα 30 έτη. Στη συνέχεια τόσο η ποιότητα, όσο και ο αριθμός των διαθέσιμων ωαρίων μειώνονται σταδιακά, ενώ παράλληλα εκπίπτει και η ωοθηκική λειτουργία. Μετά την ηλικία των 35 ετών η μείωση αυτή γίνεται πιο έντονη, ενώ από τα 40 έτη και έπειτα η πιθανότητα φυσικής σύλληψης μειώνεται σημαντικά και εμφανίζoνται σημεία υπογονιμότητας λόγω προχωρημένης αναπαραγωγικής ηλικίας (advanced maternal age, AMA). Παράλληλα και λόγω της υποβάθμισης της ποιότητας των ωαρίων αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης χρωμοσωμικών ανωμαλιών στα έμβρυα. Από την ηλικία των 45 ετών και έπειτα η φυσική σύλληψη καθίσταται σχεδόν ανέφικτη, ενώ παράλληλα αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος απώλειας της κύησης, καθώς και ο κίνδυνος μαιευτικών και περιγεννητικών επιπλοκών.
Εάν μια γυναίκα επιθυμεί την παράταση του οικογενειακού της προγραμματισμού μετά την ηλικία των 35 είναι απαραίτητο να προβεί σε κρυοσυντήρηση ωαρίων;
Το εάν μια γυναίκα θα επιλέξει να χρησιμοποιήσει την υπηρεσία της κρυοσυντήρησης ωαρίων στο πλαίσιο διατήρησης της γονιμότητάς της είναι καθαρά προσωπική επιλογή και είναι μία απόφαση που έγκειται στην ατομική επιθυμία. Ωστόσο, θα πρέπει να είναι ενήμερη πως η διαχείριση της υπογονιμότητας λόγω προχωρημένης αναπαραγωγικής ηλικίας είναι ιδιαίτερα απαιτητική.
Παρά τη σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί στον τομέα της εξωσωματικής γονιμοποίησης με την εισαγωγή νέων πρωτοκόλλων διέγερσης των ωοθηκών και νέων μεθόδων αξιολόγησης του γενετικού υλικού και της ποιότητας των εμβρύων, τα εμπόδια που θέτει η προχωρημένη αναπαραγωγική ηλικία είναι δύσκολο πολλές φορές να υπερσκελιστούν. Ο λόγος είναι πως δεν υπάρχουν σήμερα διαθέσιμες αποτελεσματικές και ασφαλείς προσεγγίσεις και πρωτόκολλα βελτιστοποίησης της ποιότητας των ωαρίων και της ωοθηκικής λειτουργίας.
Σε περίπτωση υπογονιμότητας λόγω προχωρημένης αναπαραγωγικής ηλικίας δεν είναι αποτελεσματικές οι συμβατικές μέθοδοι εξωσωματικής γονιμοποίησης;
Σταδιακά μετά την ηλικία των 35 ετών παρατηρείται μείωση του ποσοστού επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης . Πιο ειδικά, το ποσοστό επιτυχίας από 30% πριν τα 35 έτη μειώνεται σε λιγότερο από 10% μετά την ηλικία των 40 ετών. Η παρατηρούμενη αυτή μείωση οφείλεται κυρίως στο γεγονός πως οι γυναίκες προχωρημένης αναπαραγωγικής ηλικίας τείνουν να ανταποκρίνονται ανεπαρκώς σταπρωτόκολλα διέγερσης των ωοθηκών (poor ovarian response), με αποτέλεσμα την μείωση του αριθμού των διαθέσιμων ωαρίων, τα οποία στο σύνολό τους παρουσιάζουν υποβαθμισμένη ποιότητα και περιορισμένο δυναμικό ανάπτυξης. Ανάλογα μειώνεται ο αριθμός και η ποιότητα των διαθέσιμων εμβρύων, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος ακύρωσης ή αποτυχίας του κύκλου εξωσωματικής γονιμοποίησης. Για τον λόγο αυτό, οι γυναίκες προχωρημένης αναπαραγωγικής ηλικίας συχνά υποβάλλονται σε πολλαπλούς κύκλους εξωσωματικής γονιμοποίησης μέχρι να επιτύχουν τον αναπαραγωγικό τους στόχο, ενώ κάποιες από αυτές και ειδικά μετά την ηλικία των 45 ετών αναζητούν άλλες λύσεις για την επίτευξη της μητρότητας, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η χρήση ωαρίων δότριας και η υιοθεσία.
H κρυοσυντήρηση ωαρίων δίνει τη δυνατότητα να προσπελαστούν σε μεγάλο βαθμό τα εμπόδια που σχετίζονται με την προχωρημένη αναπαραγωγική ηλικία, τα οποία συχνά εμφανίζονται στο πλαίσιο της συμβατικής εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Ποιο είναι το πρωτόκολλο που πρέπει να ακολουθηθεί στο πλαίσιο της κρυοσυντήρησης ωαρίων για κοινωνικούς λόγους;
Το πρωτόκολλο της κρυοσυντήρησης ωαρίων για κοινωνικούς λόγους δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες διαφορές σε σχέση με τα συμβατικά πρωτόκολλα εξωσωματικής γονιμοποίησης. Αρχικά η ενδιαφερόμενη θα πρέπει να απευθυνθεί σε κατάλληλα κέντρα Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, που προσφέρουν την υπηρεσία, για να λάβει την απαραίτητη καθοδήγηση και συμβουλευτική . Στην συνέχεια υποβάλλεται σε μία σειρά απλών γυναικολογικών και ενδοκρινολογικών εξετάσεων προκειμένου να αξιολογηθεί η εικόνα του αναπαραγωγικού συστήματος και πιο ειδικά οι δείκτες που σχετίζονται με το ωοθηκικό απόθεμα.
Έπειτα η ενδιαφερόμενη υποβάλλεται σε φαρμακευτική διέγερση των ωοθηκών. Η επιλογή του κατάλληλου πρωτοκόλλου διέγερσης πραγματοποιείται από τον θεράποντα ιατρό, ο οποίος λαμβάνει υπόψιν του τα ατομικά χαρακτηριστικά και την επιθυμία της γυναίκας που λαμβάνει την υπηρεσία. Κρυοσυντήρηση ωαρίων δύναται να πραγματοποιηθεί και στο πλαίσιο των τροποποιημένων φυσικών ή τον καθαρά φυσικών κύκλων . Ωστόσο, στην περίπτωση αυτή ο τελικός αριθμός των διαθέσιμων ωαρίων είναι σημαντικά μικρότερος σε σύγκριση με τους κύκλους που εφαρμόζεται πρωτόκολλο πλήρους διέγερσης και ως εκ τούτου συχνά απαιτούνται περισσότεροι κύκλοι ωοληψίας-κρυοσυντήρησης, έως ότου συλλεχθεί ο απαραίτητος αριθμός ωαρίων.
Ακολουθεί η ωοληψία, δηλαδή η συλλογή των ωαρίων από τις ωοθήκες και η αξιολόγηση του βαθμού ωριμότητας και της ποιότητάς τους. Τα καλής ποιότητας ώριμα ωάρια υποβάλλονται στο πρωτόκολλο της κρυοσυντήρησης. Η κρυοσυντήρηση σήμερα πραγματοποιείται με την μέθοδο της ταχείας κατάψυξης ή αλλιώς υαλοποίησης, όπου μετά από κατάλληλους χειρισμούς τα ωάρια εισάγονται άμεσα στο υγρό άζωτο (θερμοκρασία -196 °C). Τα ωάρια φυλάσσονται στην συνέχεια στο υγρό άζωτο, σε κατάλληλα διαμορφωμένα δοχεία τα οποία και βρίσκονται στην τράπεζα κρυοσυντήρησης της εκάστοτε Μονάδας Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής.
Όταν η ενδιαφερόμενη το επιθυμήσει, τα κρυοσυντηρημένα ωάρια αποψύχονται και έπειτα γονιμοποιούνται με την μέθοδο της μικρογονιμοποίησης (ICSI). Στην συνέχεια, τα γονιμοποιημένα ωάρια (έμβρυα) καλλιεργούνται έως και την ημέρα της εμβρυομεταφοράς, όπου και ολοκληρώνεται το πρωτόκολλο.
Είναι αποτελεσματική η μέθοδος της κρυοσυντήρησης ωαρίων για κοινωνικούς λόγους για την επίτευξη κύησης;
Μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν σαφώς διατυπωμένα και κοινώς αποδεκτά κριτήρια αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας της μεθόδου κρυοσυντήρησης ωαρίων για κοινωνικούς λόγους. Σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε πως η αποτελεσματικότητα εξαρτάται από τρεις θεμελιώδεις παραμέτρους. Η πρώτη αφορά την ηλικία κατά την οποία πραγματοποιείται η κρυοσυντήρηση, η δεύτερη αφορά τον συνολικό αριθμό των ωαρίωνπου συλλέγονται και η τρίτη αφορά την ηλικία που πραγματοποιείται η χρήση των κρυοσυντηρημένων ωαρίων.
Σε ποια ηλικία πρέπει να γίνεται η κρυοσυντήρηση ωαρίων;
Πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα καταδεικνύουν πως όταν η κρυοσυντήρηση πραγματοποιείται σε ηλικία μικρότερη των 35 ετών και στο πλαίσιο αυτής συλλεχθούν τουλάχιστον 24 ωάρια το ποσοστό επίτευξης κύησης αγγίζει το 94%. Δεδομένου πως ο αριθμός των 24 ωαρίων είναι αρκετά υψηλός και η συλλογή αυτών καθίσταται δύσκολη, αξίζει να τονιστεί πως το αντίστοιχο ποσοστό επιτυχίας, όταν συλλέγονται τουλάχιστον 10 ωάρια αγγίζει το 43%. Λαμβάνοντας υπόψιν πως οι γυναίκες ηλικίας κάτω των 35 ετών είναι στο σύνολό τους φυσιολογικές απαντήτριες, αυτό σημαίνει πως είναι πολύ πιθανόν να επιτύχουν κύηση με μόνο έναν κύκλο κρυοσυντήρησης. Όταν η συλλογή πραγματοποιείται σε ηλικία μεγαλύτερη των 35 ετών και συλλέγονται στο σύνολο 10 ωάρια, το ποσοστό επίτευξης κύησης μειώνεται σημαντικά και προσεγγίζει το 20%. Στην περίπτωση αυτή, όταν μία γυναίκα επιθυμεί να προβεί σε κρυοσυντήρηση ωαρίων και είναι ηλικίας μεγαλύτερης των 35 ετών, ίσως απαιτηθούν περισσότεροι κύκλοι κρυοσυντήρησης για την επίτευξη του επιθυμητού αναπαραγωγικού αποτελέσματος.
Σύμφωνα με την διεθνή βιβλιογραφία καθίσταται σαφές πως η ηλικία της κρυοσυντήρησης παρουσιάζει σχέση αντιστρόφως ανάλογη με τον αριθμό των ωαρίων που απαιτείται να κρυοσυντηρηθούν για να επιτευχθεί το βέλτιστο αναπαραγωγικό αποτέλεσμα. Αυτό σημαίνει πως όσο αυξάνεται η ηλικία της γυναίκας, τόσο περισσότερα ωάρια απαιτούνται για την επίτευξη κύησης . Ως εκ τούτου, μια γυναίκα που επιθυμεί να προβεί σε κρυοσυντήρηση ωαρίων για μελλοντική χρήση, συστήνεται να το πράξει πριν την ηλικία των 35 ετών. Αναφορικά με τον απαιτούμενο αριθμό ωαρίων, για την ηλικιακή ομάδα <35 ετών, τα δεδομένα καταδεικνύουν πως 10-15 ωάρια απαιτούνται για την απόκτηση τουλάχιστον ενός τέκνου στο 70% των περιπτώσεων. Στην περίπτωση όπου η κρυοσυντήρηση πραγματοποιηθεί μετά την ηλικία των 38 ετών, για την επίτευξη του ίδιου ποσοστού επιτυχίας απαιτούνται σαφώς περισσότερα ωάρια.
Σε ποια ηλικία πρέπει να γίνεται η χρήση των κρυοσυντηρημένων ωαρίων;
Επειδή ο κίνδυνος εμφάνισης μαιευτικών και περιγεννητικών επιπλοκών αυξάνεται με την ηλικία της γυναίκας, συνίσταται η απόψυξη και η χρήση των κρυοσυντηρημένων ωαρίων να πραγματοποιείται πριν την ηλικία των 45 ετών . Επιπρόσθετα, πρέπει να τονιστεί ότι με βάση το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο της χώρας μας, ως μέγιστη ηλικία χρήσης των κρυοσυντηρημένων ωαρίων ορίζεται η ηλικία των 50 ετών, καθώς μετά το πέρας αυτής δεν μπορεί να εφαρμοστεί καμία μέθοδος ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Ποιο είναι το μέγιστο χρονικό διάστημα για το οποίο τα ωάρια μπορούν να παραμείνουν κρυοσυντηρημένα;
Δεν υπάρχουν έως σήμερα διαθέσιμα αρκετά επιστημονικά δεδομένα που να καταδεικνύουν ποιος είναι ο μέγιστος χρόνος ασφαλούς κρυοσυντήρησης των ωαρίων. Υπάρχουν μελέτες στις οποίες υγιή νεογνά έχουν προκύψει από ωάρια τα οποία ήταν κρυοσυντηρημένα για περισσότερα από 14 χρόνια. Επιπρόσθετα, δεν υπάρχουν δεδομένα που να καταδεικνύουν πως ο χρόνος κατάψυξης μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα των ωαρίων, την έκβαση των κυήσεων και την υγεία των νεογνών. Τα έως τώρα εξαγόμενα συμπεράσματα καταδεικνύουν, πως εφόσον η κρυοσυντήρηση έχει πραγματοποιηθεί σωστά, η ποιότητα των ωαρίων διατηρείται αναλλοίωτη και δεν υπάρχουν αντενδείξεις για μακροχρόνια κρυοσυντήρηση ωαρίων.
Ωστόσο, χρονικός φραγμός τίθεται από την ισχύουσα νομοθεσία της χώρας μας. Με βάση το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο ( ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4737, ΦΕΚ A’ 204/22.10.2020, Άρθρο 22), η διάρκεια της κρυοσυντήρησης των ωαρίων καθορίζεται στα πέντε (5) έτη, με δυνατότητα παράτασης για πέντε (5) έτη κάθε φορά και με ανώτατο όριο τα είκοσι (20) έτη.
Μπορεί η κρυοσυντήρηση να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα και το δυναμικό των ωαρίων;
Αν και παλαιότερα τα ποσοστά επιβίωσης των ωαρίων μετά την απόψυξη ήταν χαμηλά, η εισαγωγή της υαλοποίησης στην κλινική πράξη, ως μέθοδος εκλογής για την κρυοσυντήρηση, εκτόξευσε την επιβίωση των ωαρίων σε ποσοστό άνω του 90%, ενώ συνάμα εξασφάλισε την διατήρηση της ποιότητας και του δυναμικού τους.
Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται από συμπεράσματα πολυάριθμων μελετών στις οποίες καταδεικνύεται πως τα ποσοστά επιτυχίας επίτευξης εγκυμοσύνης με την χρήση κατεψυγμένων ωαρίων είναι συγκρίσιμα με αυτά της χρήσης φρέσκων ωαρίων.
Μπορεί η χρήση κρυοσυντηρημένων ωαρίων να επηρεάσει αρνητικά την μελλοντική υγεία των απογόνων;
Τα έως τώρα διαθέσιμα βιβλιογραφικά δεδομένα καταδεικνύουν πως η χρήση κρυοσυντηρημένων ωαρίων δεν σχετίζεται με μακροχρόνιες επιπλοκές της υγείας των απογόνων. Δεδομένου πως η μέθοδος της κρυοσυντήρησης ωαρίων έχει εισαχθεί στην κλινική πράξη σχετικά πρόσφατα, δεν υπάρχουν αρκετές μελέτες που να έχουν πραγματοποιήσει μακροπρόθεσμη παρακολούθηση των απογόνων που έχουν προκύψει από κρυοσυντηρημένα ωάρια. Αναμένονται τα αποτελέσματα των μελετών αυτών προκειμένου να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα, ωστόσο τα έως τώρα διαθέσιμα δεδομένα δεν εμπνέουν κανένα λόγο ανησυχίας. Φαίνεται πως όσες φορές έχουν καταγραφεί επιπλοκές στην υγεία των απογόνων, αυτές σχετίζονται με την προχωρημένη αναπαραγωγική ηλικία της μητέρας και όχι με την χρήση των κρυοσυντηρημένων ωαρίων.
Ποιος είναι ο βέλτιστος αριθμός ωαρίων που πρέπει να αποψύχονται σε κάθε ολοκληρωμένο κύκλο απόψυξης-εμβρυομεταφοράς;
Ο θεράπων ιατρός και η υποψήφια μητέρα λαμβάνουν από κοινού την απόφαση για τον αριθμό των ωαρίων που αποψύχονται σε κάθε κύκλο εμβρυομεταφοράς. Οι παράμετροι που καθορίζουν την λήψη αυτής της απόφασης είναι ο συνολικός αριθμός των κρυοσυντηρημένων ωαρίων, η επιθυμία της υποψήφιας μητέρας καθώς και η ηλικία της.
Τυχόν πλεονάζοντα έμβρυα που μπορεί να προκύψουν μετά την ολοκλήρωση του κύκλου απόψυξη – εμβρυομεταφορά , είναι απολύτως ασφαλές να κρυοσυντηρηθούν εκ νέου.
Ο Δρ. Κωνσταντίνος Δημητρόπουλος είναι Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος , εξειδικευμένος στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση (IVF ) και τις μεθόδους Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί του για να εκφράσετε τις απορίες σας και να κλείσετε το δικό σας ραντεβού που θα σας φέρει ένα βήμα πιο κοντά στη μητρότητα.
