Η περίοδος της εγκυμοσύνης και ο ερχομός ενός παιδιού είναι από τα πιο συναρπαστικά γεγονότα που μπορεί να βιώσει κάθε γυναίκα κατά τη διάρκεια της ζωής της. Εάν πρόκειται δε για την έλευση του πρώτου της παιδιού, η περίοδος αυτή, μπορεί να συνοδεύεται από ανάμεικτα συναισθήματα χαράς, λαχτάρας, ανυπομονησίας, αγωνίας ή άγχους για το τι θα πρέπει να περιμένει και το πώς θα ανταποκριθεί στον νέο ρόλο που καλείται να διαδραματίσει.
Από την αρχή της εγκυμοσύνης η επίσκεψη στον γυναικολόγο κρίνεται απαραίτητη. Η λήψη του ιατρικού ιστορικού της γυναίκας και η διενέργεια των αιματολογικών και υπερηχογραφικών εξετάσεων θα δώσουν την εικόνα για την ομαλή ή όχι πορεία της εγκυμοσύνης και θα καθορίσουν στην λήψη των όποιων αποφάσεων χρειάζεται να παρθούν. Μία σύντομη επισκόπηση της εγκυμοσύνης θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε καλύτερα αυτούς τους υπέροχους εννέα μήνες και να προετοιμαστείτε για την γνωριμία με το μωρό σας.
Οι ορμόνες είναι χημικές ουσίες που κυκλοφορούν στο αίμα του ανθρώπου. Παράγονται κυρίως από τους ενδοκρινείς αδένες και όσο πιο αυξημένες είναι τόσο περισσότερο δραστήριες γίνονται οι λειτουργίες που ρυθμίζουν. Από τις γυναίκειες ορμόνες , κυρίως τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη είναι υπεύθυνες για την ρύθμιση του καταμήνιου κύκλου της γυναίκας και πιο συγκεκριμένα για την απελευθέρωση του ωαρίου από τις ωοθήκες (ωορρηξία) και το πάχος του ενδομητρίου.
Κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, τα επίπεδα των ορμονών αλλάζουν και οι τιμές τόσο των οιστρογόνων όσο και της προγεστερόνης είναι αυξημένες στο αίμα. Αυτό έχει ως συνέπεια την αύξηση του πάχους του ενδομητρίου , την αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος στο στήθος και στην μήτρα βοηθώντας έτσι τα μυϊκά τοιχώματά της να χαλαρώσουν και να διαστέλλονται όσο το μωρό μεγαλώνει. Τα αυξημένα επίπεδα των ορμονών μπορεί να προκαλέσουν διακυμάνσεις στην συμπεριφορά και τα συναισθήματα (συχνός εκνευρισμός, θυμός, αυξημένη ευαισθησία, αδυναμία διαχείρισης συναισθημάτων κ.λ.π.). Αυτά τα συμπτώματα εμφανίζονται κυρίως κατά την διάρκεια του πρώτου τριμήνου και τείνουν να φθίνουν καθώς η εγκυμοσύνη προχωράει.
Ομφάλιος λώρος
Ο ομφάλιος λώρος είναι η ζωοδόχος πηγή για το έμβρυο και αποτελεί την σύνδεσή του με την μητέρα. Η κυκλοφορία του αίματος δια μέσου του ομφάλιου λώρου τροφοδοτεί με οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά του έμβρυο, εξασφαλίζοντας έτσι την ομαλή ανάπτυξή του, και αποβάλλει ότι είναι περιττό.
Ο πλακούντας
Ο πλακούντας εφάπτεται στα τοιχώματα της μήτρας και διαχωρίζει την κυκλοφορία του αίματος του εμβρύου από αυτή της μητέρας. Μέσα από τον πλακούντα και διαμέσου του ομφάλιου λώρου, μεταφέρεται το οξυγόνο και τα θρεπτικά συστατικά στο έμβρυο. Μέσω αυτής της διαδρομής μεταφέρονται και τα αντισώματα από την μητέρα στο έμβρυο καθώς και κάθε άλλη ουσία που αυτή καταναλώνει (αλκοόλ, νικοτίνη , φαρμακευτικές και άλλες ουσίες).
Αμνιακός σάκος
Στο εσωτερικό της μήτρας, το μωρό μεγαλώνει μέσα σε έναν σάκο γεμάτο υγρό που ονομάζεται αμνιακός σάκος. Όσο μεγαλώνει η ηλικία της εγκυμοσύνης τόσο αυξάνεται και η ποσότητα του αμνιακού υγρού. Η τακτική υπερηχογραφική μέτρησή του μας δίνει σημαντικές πληροφορίες για την ορθή ανάπτυξη του εμβρύου.
8η – 9η εβδομάδα
Το πρόσωπο του μωρού αρχίζει να σχηματίζεται, αν και περισσότερο εμφανή είναι τα μάτια του και το στόμα του. Αρχίζουν να σχηματίζονται τα χέρια και τα πόδια και αναπτύσσονται τα κυριότερα όργανα όπως η καρδιά, ο εγκέφαλος, οι πνεύμονες, οι νεφροί, το συκώτι και το έντερο.
10η – 14 εβδομάδα
Από την 12η κιόλας εβδομάδα της κύησης το έμβρυο έχει αποκτήσει πλήρες σχήμα. Έχουν σχηματιστεί όλα τα εσωτερικά όργανα, οι μύες, τα άκρα και τα οστά και αναπτύσσονται τα γεννητικά του όργανα. Γύρω στην 14η εβδομάδα οι παλμοί της καρδιάς του είναι έντονοι και γρήγοροι, συνήθως διπλάσιας συχνότητας από τους παλμούς ενός φυσιολογικού ενήλικα. Έχει αρχίσει ήδη να κινείται. Συνήθως τα πρώτα σημάδια της εγκυμοσύνης στο σώμα της γυναίκας κάνουν την εμφάνισή τους.
15η – 22η εβδομάδα
Κατά την διάρκεια αυτού του διαστήματος επιτυγχάνεται η ταχύτερη ανάπτυξη του εμβρύου από οποιαδήποτε άλλη φάση της εμβρυϊκής ζωής. Το σώμα του έχει μεγαλώσει τόσο ώστε σε σχέση με το κεφάλι του να φαίνεται πιο συμμετρικό. Τα χαρακτηριστικά του προσώπου είναι πλέον εμφανή και αρχίζουν να σχηματίζονται τα πρώτα μαλλιά (lanugo), οι βλεφαρίδες και τα φρύδια του. Τα άκρα του είναι σχηματισμένα , διαφαίνονται τα δάχτυλά του και αρχίζουν να σχηματίζονται τα νύχια του. Μεταξύ 16ης και 22ης εβδομάδας η μητέρα μπορεί να αρχίσει να αισθάνεται τις πρώτες κινήσεις του μωρού, στην αρχή ανεπαίσθητα και αργότερα με μεγαλύτερη βεβαιότητα αφού μπορεί να εντοπίσει κάποιο μικρό “εξόγκωμα” στην κοιλιά της που θα είναι είτε το χέρι είτε το πόδι του.
23η – 30η εβδομάδα
Σε αυτή την φάση της εγκυμοσύνης το μωρό είναι αρκετά δραστήριο και μπορεί να ανταποκρίνεται σε κάποιο άγγιγμα ή ήχο. Καταπίνει μικρές ποσότητες αμνιακού υγρού και αποβάλλει ούρα μέσα στον αμνιακό σάκο. Το έμβρυο ακολουθεί ένα δικό του μοτίβο κινητικότητας και ηρεμίας το οποίο μπορεί να διαφέρει από αυτό της μητέρας, μπορεί για παράδειγμα να είναι δραστήριο κατά την διάρκεια της νύχτας και ήρεμο κατά την διάρκεια της μέρας. Οι παλμοί της καρδιάς του είναι πλέον διακριτοί ακόμα και με το στηθοσκόπιο. Το δέρμα του καλύπτεται από μια λευκή ουσία το σμήγμα (vernix caseosa) η οποία θεωρείται ότι το προστατεύει για όσο διάστημα επιπλέει μέσα στον αμνιακό σάκο. Γύρω στην 26η εβδομάδα της κύησης τα βλέφαρα του μωρού είναι πλέον ανοιχτά.
31η – 40η εβδομάδα
Το μωρό συνεχίζει να μεγαλώνει, το δέρμα του γίνεται ολοένα και πιο απαλό, το σμήγμα (vernix caseosa) και τα μαλλιά του (lanugo) αρχίζουν να εξαφανίζονται σιγά σιγά. Την 32η εβδομάδα περίπου αναμένεται το μωρό να έχει πάρει “θέση” για τον τοκετό , δηλαδή με το κεφάλι να δείχνει προς τα κάτω. Κατά την διάρκεια αυτού του διαστήματος της κύησης είναι χρήσιμο για όλες τις μέλλουσες μητέρες να συλλέξουν πληροφορίες για τον τοκετό, τον θηλασμό και την φροντίδα του νεογέννητου μωρού τους.
Ο Κωνσταντίνος Δημητρόπουλος είναι Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος και εξειδικεύεται στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση (IVF) και την Ενδοσκοπική Χειρουργική. Κλείστε ραντεβού μαζί του για να σας λύσει όλες τις απορίες , και με την σωστή παρακολούθηση να εξασφαλίσετε μια απρόσκοπτη εγκυμοσύνη και τη γέννηση ενός υγιούς μωρού.
