Ο έλεγχος της γυναίκας για υπογονιμότητα επιβάλλεται αν δεν έχει επιτευχθεί εγκυμοσύνη μετά από προσπάθειες ενός έτους. Για γυναίκες πάνω από 35 ετών ο έλεγχος ξεκινά μετά από 6 μήνες προσπαθειών. Για το καλύτερο αποτέλεσμα ο έλεγχος πρέπει να εξατομικεύεται, βασισμένος στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε γυναίκας.
Με τον υπέρηχο ελέγχεται η μήτρα, οι ωοθήκες και μερικές φορές οι σάλπιγγες
Μετά τη λήψη ακτινογραφιών ελέγχεται η κοιλότητα της μήτρας και η διαβατότητα των σαλπίγγων. Ένας καθετήρας εισέρχεται, μέσω του κόλπου, στον τράχηλο και δια μέσου αυτού εγχέεται το σκιαστικό μέσο το οποίο θα γεμίσει αρχικά τη μήτρα και θα εισέλθει στη συνέχεια στις σάλπιγγες απ’ όπου αν τα στόμιά τους είναι ανοιχτά θα εκχυθεί στην περιτοναϊκή κοιλότητα.
Ο έλεγχος της ωοθηκικής επάρκειας είναι πιο σημαντικός για γυναίκες που είναι πάνω από 35 χρονών, που έχουν οικογενειακό ιστορικό πρόωρης ωοθηκικής ανεπάρκειας ή έχουν ιστορικό χειρουργικής επέμβασης στις ωοθήκες. Τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα τεστ είναι η μέτρηση στο αίμα των ορμονών FSH, LH, AMH και της Οιστραδιόλης. Το κολπικό υπερηχογράφημα στις αρχές του κύκλου με τη μέτρηση μικρών θυλακίων στις ωοθήκες (Antral Follicle Count) δίνει επίσης χρήσιμες πληροφορίες.
Ο έλεγχος του θυρεοειδούς και η μέτρηση της προλακτίνης είναι συνήθως μέρος της αρχικής αξιολόγησης. Σε περίπτωση αυξημένης τριχοφυΐας μπορεί να ζητηθεί έλεγχος των ανδρογόνων. Η μέτρηση της προγεστερόνης στο δεύτερο μισό του κύκλου βοηθά να επιβεβαιωθεί η ωορρηξία.
Με τη χρήση ενός λεπτού ενδοσκοπίου (υστεροσκόπιο) το οποίο, δια μέσου του τραχήλου , εισέρχεται στη μήτρα επιτυγχάνεται η καλύτερη δυνατή απεικόνιση της κοιλότητάς της. Με την υστεροσκόπηση μπορεί να διαγνωστούν αλλά και να θεραπευτούν παθήσεις της κοιλότητας της μήτρας όπως πολύποδες, ινομυώματα, συμφύσεις αλλά και συγγενείς ανωμαλίες της μήτρας.
Με γενική αναισθησία, το λαπαροσκόπιο εισάγεται δια μέσου του ομφαλού στην κοιλιακή κοιλότητα και ελέγχεται η πύελος για παθήσεις όπως η ενδομητρίωση, η ύπαρξη πυελικών συμφύσεων, κύστεων ωοθηκών και ινομυωμάτων. Επίσης μπορεί να ελεγχθεί και η διαβατότητα των σαλπίγγων. Πλήθος χειρουργικών επεμβάσεων εκτελούνται σήμερα λαπαροσκοπικά. Η διενέργειά της θα καθοριστεί από τα αποτελέσματα των άλλων τεστ και από το ιστορικό της γυναίκας όπως πυελικό άλγος και προηγούμενες επεμβάσεις.
